کشیدن دندان عقل یا نکشیدن آن یکی دغدغه های بیماران در سالهای اخیر است.در صورتی که جراحی دندان عقل انجام داده اید مراقبت های لازم پس از جراحی دندان عقل را مطالعه کنید.
دندان عقل چیست؟
سومین دندان آسیا(مولر) ,دندان عقل نامیده میشود. علت نامگذاری این دندان به دندان عقل سن رویشی این دندان میباشد که از حدود ۱۷ سالگی میتواند اتفاق بیافتد. ۴ عدد دندان عقل در فکین وجود دارد که آخرین دندانها در قوس فکی میباشند.
انواع دندان عقل:
دندانهای عقل ممکن است به صورت روییده , نیمه نهفته و یا دندان عقل نهفته باشند و حتی ممکن است اصلا وجود نداشته یا بیش از یک دندان عقل نهفته در هر سمت باشند. رویش دندانهای عقل نیاز به وجود فضای کافی در استخوان فک داردو اگر فضای کافی در قوس فکی وجود نداشته باشد دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته باقی میماند.
چگونه وجود یا عدم وجود نهفتگی در دندان را بررسی کرد؟
دندان های عقل بالاترین شیوع نهفتگی را دارند و علت آن تغییر رژیم غذایی
انسانها در طول سالیان میباشد. لزوم بررسی وجود یا عدم وجود و نهفتگی
دندانهای عقل امری ثابت شده است و به وسیله ی یک رادیو گرافی ( ترجیحا
پانورامیک) قابل بررسی میباشد.
آیا کشیدن دندان عقل ضروری است؟
یکی از رایج ترین سوالات نیاز یا عدم نیاز به کشیدن دندان عقل و یا جراحی دندان میباشد.
دندان عقل اگر درموقعیت صحیح رویش یابد، مانند سایر دندانها مفید و مؤثر
بوده و علیرغم تصور غلط عامیانه در این موارد نباید کشیده شوند ولی این
حالت به صورت کمتری اتفاق میافتد و رویش دندان عقل اغلب با مشکلاتی همراه
است. حتی در صورت رویش مناسب این دندان به علت موقعیت آن و عدم دسترسی
مناسب جهت رعایت بهداشت بیشتر دچار پوسیدگی میشوند. اعتقادی وجود دارد که
ممکن است فشار ناشی از این دندانها سبب بی‌نظمی در ردیف دندانها شود که از
نظر علمی ثابت شده نمی‌باشد.
مطالعه کنید:مراقبت های لازم پس از جراحی دندان عقل
دندان عقل نیمه نهفته :
بیشترین مشکلات به وجود آمده در میان مدت مربوط به دندانهای نیمه نهفته است. در این دندانها به علت گیر غذایی بین دندان و لثه ی پوشاننده و آسیب به لثه از طرف دندان مقابل بیشترین احتمال بروز مشکلاتی از قببیل آبسه و سلولیت وجود دارد.
دندان عقل نهفته:
دندانهای عقل نهفته میتوانند در دراز مدت و بدون اطلاع خود بیمار مشکلات بسیاری برای بیماران ایجاد کنند که عقب انداختن کشیدن دندان میتواند عواقب غیر قابل برگشتی داشته باشد. دندانهای نهفته دارای یک کیسه ی رویشی (فولیکول) اطراف خود میباشند که میتواند در گذر زمان به کیست ها یا تومور تغییر ماهیت دهند لذا به جراحی و خارج کردن دندانهای عقل قبل از سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی توصیه اکید شده است و به تعویق انداختن جراحی این دندانها مشکلات زیادی را بوجود می آورند. کیست های بوجود آمده امکان رشد و از بین بردن قسمت قابل توجهی از استخوان فک را دارند.
مطالعه کنید : مراحل جراحی دندان عقل نهفته
در صورت عدم امکان کشیدن دندان عقل و عدم بروز مشکل بیمار باید هر سال یک عدد رادیوگرافی پانورامیک کنترل تهیه و به پزشک خود مراجعه نماید.
مراقبت پس از کشیدن دندان عقل:
مراقبت های لازم در ۲۴ اول پس از جراحی دندان عقل:
- گاز استریل روی زخم را تا یک ساعت به کمک دندانهای مقابل با فشار نگه دارید.
- از باز و بسته کردن و یا تعویض گاز خودداری نمایید.
- آب دهان خود را به طور معمول فرو ببرید
- حتی الامکان سه تا چهار ساعت از صحبت کردن پرهیز کنید.
- بلافاصله پس از جراحی، ناحیه عمل شده را از روی صورت با کیسه یخ به طور متناوب(ده دقیقه به ده دقیقه) تا چند ساعت کمپرس کنید.
- خونریزی خفیف تا ۶ ساعت پس از جراحی طبیعی است .
- گاهی تا ۲۴ ساعت نیز ممکن است بزاق آغشته به خون باشد.
- در صورت بروز خونریزی شدید: گاز استریل را روی هم تا کرده و در محل عمل شده به مدت یک ساعت به کمک دندانهای مقابل فشار دهید.
- غالبا” پس از عمل جراحی درد وجود دارد. بهتر است قبل از بروز دردو از بین رفتن اثر داروی بی حسی از داروهای مسکن استفاده نمایید.
- در صورت ادامه درد طبق دستور پزشک از مسکن تجویز شده میل نمایید. بروز تب تا یک درجه پس از عمل جراحی نشانه عفونت نمی باشد.
- از آنجا که بدن برای ترمیم و بهبودی زخم نیاز به مواد غذایی کافی و پر انرژی دارد هیچ یک از وعده های غذایی را حذف نکنید.
- در دوازده ساعت اول پس از جراحی غذاهای سرد و مایع استفاده شود و از روز بعد، رژیم غذایی معمول را شروع نموده و تا یک هفته از جویدن غذا روی ناحیه جراحی شده خودداری کنید.
مراقبت های کلی پس از ۲۴ساعت اول جراحی دندان عقل:
- حداقل به مدت ۵ شبانه روز از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- تا ۲۴ ساعت از فعالیت شدید بدنی پرهیز نمایید.
- بروز تورم و کبودی و محدودیت در باز کردن پس از جراحی امری طبیعی است.
- معمولا از ۲ الی ۳ روز پس از جراحی افزایش یافته و سپس به تدریج با کمپرس گرم رو به کاهش می نهد.
- همچنین وجود غشای سفید رنگ در محل زخم و مخاط اطراف آن همیشه دلیلی بر وجود عفونت نیست و پس از مدتی بخصوص با شستشوی دهان از بین خواهد رفت.
- شستشوی دهان تا ۲۴ ساعت لازم نیست.
- از روز دوم حداقل ۶ بار در روز و به خصوص بعد از صرف غذا دهان را با سرم فیزیولوژی یا محلول آب نمک رقیق شستشو دهید.
- از دستکاری محل زخم و بخیه ها و کنار زدن لب و گونه جهت دیدن محل زخم خودداری کنید.
- مسواک زدن را در ۲۴ ساعت پس از عمل جراحی شروع نمایید. سعی شود محل زخم با مسواک تحریک نگردد.