سلاح جنگ با میکروب‌های دهان و دندان
از جمله لوازم بهداشتی که در هر خانه و خانواده‌ای یافت می‌شود مسواک است، اما این‌که چقدر از این وسیله بهداشتی درست استفاده می‌شود، بحث‌های زیادی به همراه دارد، چرا که با وجود آموزش‌های فراوان بهداشت دهان و دندان بیش از نیمی از مردم هنوز روش مسواکزدن صحیح را نمی‌دانند.
برخی افراد با شدت بسیار مسواک را روی دندان و لثه‌های خود می‌کشند که منجر به خونریزی می‌شود و باعث صدمات سطحی به لثه می‌شود که این امر کاملا اشتباه است.
بسیاری از افراد تنها به تمیز کردن دندانهای جلویی و در نهایت دندان‌هایی که در ردیف مقابل دهان وجود دارد اکتفا می‌کنند و در بسیاری از مواقع دندانهای آسیاب و عقب دهان خود را تمیز نمی‌کنند.
تمیز کردن و جرم‌گیری دندانهای آسیاب بسیار پر اهمیت‌تر از دندانهای جلویی هستند، زیرا بیشترین عملکرد و وظایف جویدن مواد غذایی به عهده این گروه از دندان‌هاست و متعاقبا مواد غذایی و جرم بیشتری در سطح و بین این دندانها رسوخ می‌کند.
بیشترین ترمیم‌ها نیز روی دندانهای آسیاب صورت می‌پذیرد که یکی از عوامل اصلی پوسیدگی‌های این دندانها عدم آگاهی صحیح افراد در روش و استفاده کردن از مسواک برای تمیز کردن دندان‌هاست.
در مسواکزدن، افراد باید توجه بیشتری برای تمیز کردن دندانهای آسیاب و عقبی دندانهای خود صورت دهند و بدون هیچ‌گونه عجله و شدتی به صورت بسیار آرام و طبق آموزش‌های صحیح مسواکزدن، دندانهای خود را تمیز و عاری از میکروب کنند و آگاه باشند که فشار روی مسواک و در نهایت خونریزی‌های لثه به هیچ وجه روش صحیح مسواکزدن دندانها نیست.
افراد در صورتی که عمل مکانیکی مسواکزدن را درست انجام دهند می‌توانند حتی بدون خمیردندان پلاک دندانهای خود را از بین ببرند و شرط اصلی بهداشت دهان و دندان از بین بردن پلاک‌های دندانی است.
بعضی افراد نیز تنها از خمیر دندان فراوان روی مسواک خود استفاده می‌کنند و عمل مکانیکی مسواکزدن را با عدم رعایت اصول استاندارد بهداشت دهان و دندان انجام می‌دهند که منجر به پاک نشدن دندانها می‌شود.
روش مسواکزدن همانند روش پاکیزگی دست و صورت است و در این راستا تنها بهره‌گیری از صابون و کف فراوان برای تمیزی دست‌ها کافی نیست بلکه باید دست‌ها را با عمل مکانیکی و به هم مالیدن که با استفاده از مواد شوینده از جمله صابون صورت می‌پذیرد تمیز کرد و بهداشت دندانها نیز در وهله نخست باید با عمل مکانیکی صحیح مسواکزدن برای از بین بردن پلاک دندانی صورت پذیرد.
در مراحل بعدی باید ماده فلوراید که برای تقویت و مقاوم‌سازی دندانها و لثه‌ها صورت می‌پذیرد مورد توجه قرار گیرد که در این زمینه نیز در صورت استفاده نکردن از خمیردندان افراد می‌توانند از آب نمک استفاده کنند، زیرا آب دارای فلوراید است و نمک نیز عمل ضدعفونی کردن دندانها را انجام می‌‌دهد.
مسواک خوب
همه اعضای خانواده باید بدانند که اولین راه برای حفظ بهداشت دهان و دندان داشتن یک مسواک خوب است. در وهله نخست باید مسواک مناسبی که از جنس مرغوب باشد تهیه کنند و در گام بعد یک مسواک باید نرمی خاصی داشته باشد تا حتی با شدت عمل دست‌ها روی مسواک، لثه‌ها صدمه نبیند و در نهایت نیز بتواند جرم‌های دندان را بخوبی پاک کند.
موهای نایلونی در قسمت‌های مختلف سر مسواک با زاویه‌های متفاوت باید قرار گرفته باشد تا توانایی بهتری در تمیز کردن نواحی مختلف دندان داشته باشد، همچنین برش‌های متفاوتی به دسته موهای نایلونی باید داده شود تا بهتر روی سطوح دندانی قرار گیرد.
بلندی و کوتاهی دسته‌های مو در قسمت‌های مختلف سر مسواک نیز می‌تواند در بهتر تمیز کردن دندانها موثر واقع شود.
همچنین در یک مسواکزدن صحیح باید حداقل 3 دقیقه زمان صرف شود، زیرا در غیر این صورت فلوراید خمیر دندان تاثیر واقعی خود را روی دندان و لثه‌ها بر جا نخواهد گذاشت.
مسواک هنگام استفاده باید کاملا خشک باشد، زیرا رطوبت موجب کاهش کارایی مسواک در برداشتن پلاک‌های میکروبی دندان می‌شود. قراردادن مسواک‌های اعضای مختلف خانواده در یک لیوان نیز توصیه نمی‌شود، زیرا این کار می‌تواند ارتباط آلودگی میکروبی را برقرار کند و هر چه این مساله کمتر باشد شانس تمیز ماندن مسواک بیشتر است.
چرا نخ‌دندان ؟
آغاز بیشتر پوسیدگی‌های دندانها از داخل شیارها و ما بین 2 دندان است، در حالی که نخ‌دندان در تمیز کردن این نواحی از مواد غذایی نقش بسیاری را به عهده دارد.
بهترین زمان استفاده از نخ‌دندان، بعد از مسواکزدن است، زیرا استفاده از آن قبل از مسواکزدن، موجب نرسیدن فلوراید خمیر دندان به داخل شیارهای دندان می‌شود.
نخ‌دندان در فرآیند رعایت بهداشت دندانهای افراد باید جایگاه اصلی خود را پیدا کند که این امر مستلزم آموزش مستمر و پایه‌ای است.
متأسفانه افراد در خصوص طریقه صحیح استفاده از نخ‌دندان به طور کامل آگاهی ندارند و در اغلب موارد با به کارگیری شدید نخ‌دندان باعث جراحت لثه‌ها می‌شوند که این امر به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. بهره‌گیری مستمر از نخ‌دندان می‌تواند عامل بسیار مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان افراد باشد که این امر باید از سنین پایین به کودکان آموزش داده شود.
صبح‌ها مسواک کنید
بزاق دهان در شب به دلیل عدم حرکت، غلیظ و اسیدی‌تر شده و مینای دندان را خراب می‌کند. لذا باید صبح‌ها قبل از خوردن صبحانه حتما مسواک زد.
بزاق دهان هم می‌تواند تمیزکننده و هم تخریب‌کننده باشد. در زمانی که حرف می‌زنیم و دهان باز و بسته می‌شود بزاق حرکت می‌کند و رقیق می‌شود که در نتیجه قدرت تمیزکنندگی دارد.
در شب‌ها به علت بسته‌بودن دهان و ساکن‌بودن بزاق حالت اسیدی بزاق بیشتر می‌شود و حالت تخریبی پیدا می‌کند که در نتیجه مینای دندان که سخت‌ترین بافت بدن است نرم می‌شود و پس از آن در صورت خوردن صبحانه که معمولا چای شیرین در این هنگام مصرف می‌شود شیرینی به قسمت‌های نرم مینای دندان نفوذ می‌کند و موجب تخریب آن می‌شود.
در صورتی که قبل از صبحانه مسواک‌زده شود بزاق ساکن تمیز شده و مینای دندان برای مصرف صبحانه آماده می‌شود. اگر بخواهیم پس از مصرف صبحانه مسواک بزنیم باید نیم ساعت از خوردن، گذشته باشد تا مینای دندان قوام خود را به دست آورد.
تغذیه نیز در سلامت دهان و دندان تاثیر زیادی دارد و استفاده زیاد از مواد قندی می‌تواند برای دندان بسیار مضر باشد.
وای به روزی که بگندد نمک
شاید تا به حال کسی به شما نگفته باشد که مسواکتان می‌تواند بستری مناسب برای رشد و تکثیر باکتری‌ها و میکروب‌ها باشد.
میکروب‌ها و باکتری‌ها می‌توانند براحتی از مسواک به دهان راه پیدا کنند. عدم نگهداری صحیح مسواک می‌تواند این وسیله ضروری را به سوپرمارکتی از بیماری‌ها تبدیل کند. برای مصون ماندن در برابر بیماری‌ها باید مسواک خود را در شرایط تمیز و شسته قرار دهید. البته نیازی نیست که دستگاه گرانقیمت استریل‌کننده برای این کار تهیه کنید، بلکه کافیست چند دستورالعمل ساده را که در زیر به آنها اشاره شده برای تمیز نگهداشتن مسواک خود به کار ببندید:
1ـ پس از مسواکزدن هرگز مسواک خود را در وضعیت افقی قرار ندهید، بلکه آن را به حالت ایستاده بگذارید تا آب براحتی از روی آن عبور کند. بعلاوه در حالت ایستاده رطوبت برس‌های مسواک نیز براحتی تبخیر می‌شوند. همچنین مسواکتان را در جا مسواکی‌هایی که برای همین‌کار طراحی شده‌اند، بگذارید و مطمئن شوید که با مسواک افراد دیگر تماس پیدا نکند.
2ـ پس از هر بار مسواکزدن حداقل یک یا 2 دقیقه مسواکتان را زیر شیر آب نگه داشته و آبکشی کنید. سپس آن را با محلول دهانشویه قوی بشویید. اما مطمئن شوید که پس از خارج کردن مسواک از محلول دهانشویه آن را بخوبی آبکشی کرده باشید تا چیزی از محلول روی آن نماند.
3ـ مسواک خود را هفته‌ای یک نوبت در آب جوش قرار دهید. هر چند این کار بتدریج موجب نرم شدن برس مسواک می‌شود، اما روشی بسیار موثر برای کشتن میکروب‌هاست. برای جلوگیری از آسیب دیدن مسواک، فقط هفته‌ای یکبار از این روش استفاده کنید.
4ـ مسواک خود را برای چند دقیقه در کاسه‌ای پر از سرکه قرار دهید و سپس با آب داغ آبکشی کنید و مراقب باشید دست‌های خود را نسوزانید.